2021_GR_00126 - Pandenbeleid - hernieuwing reglement heffing op ongeschikte en/of onbewoonbare of onveilige woningen en gebouwen - Goedkeuring

De volgende begrippen worden gebruikt:

1. woning: een woning zoals gedefinieerd in art. 1.3, §1, eerste lid, 66° van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

2. gebouw: elk bebouwd onroerend goed, dat zowel het hoofdgebouw als de bijgebouwen omvat, dat niet beantwoord aan de definitie van woning zoals bedoeld onder punt 1, met uitzondering van de bebouwde onroerende goederen die vallen onder de toepassing van het decreet van 19 april 1995 houdende maatregelen ter bestrijding en voorkoming van leegstand en verwaarlozing van bedrijfsruimten .

3. ongeschikt verklaarde woning: een woning die ongeschikt werd verklaard op basis van de Vlaamse Codex Wonen van 2021 en latere wijzigingen en die geïnventariseerd werd zoals bepaald in Boek 3, deel 5, Titel 2 'Inventaris van ongeschikte en onbewoonbare woningen' van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

4. onbewoonbaar verklaarde woning: een woning die onbewoonbaar werd verklaard op basis van artikels 133 en 135 van de Nieuwe Gemeentewet of de Vlaamse Codex Wonen van 2021 en latere wijzigingen en die geïnventariseerd werd zoals bepaald in Boek 3, deel 5, Titel 2 'Inventaris van ongeschikte en onbewoonbare woningen' van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

5. onveilig gebouw: gebouw waarvoor conform artikels 133 en 135 van de Nieuwe Gemeentewet door de burgemeester ter vrijwaring van de openbare veiligheid saneringswerken of –maatregelen werden opgelegd of een woonverbod of een bevel tot sloop is uitgesproken.

6. inventaris ongeschikte en onbewoonbare woningen: de gewestelijke inventaris vermeld in artikel 3.19  van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

7. register onveilige gebouwen: het gemeentelijke register met onveilige gebouwen

8. zakelijk gerechtigde: houder van een van de volgende zakelijk rechten:, volle eigendom, recht van opstal of van erfpacht, vruchtgebruik;

9. beveiligde zending: aangetekende zending of afgifte tegen ontvangstbewijs;

10. belastingplichtige: de zakelijk gerechtigde die de belasting betreffende de ongeschikte woning, de onbewoonbare woning of het onveilig gebouw verschuldigd is op het ogenblik dat de belasting van het aanslagjaar verschuldigd wordt.

11. renovatienota: een nota die bestaat uit 1) een gedetailleerd overzicht van welke niet-vergunningsplichtige werken worden uitgevoerd 2) fotoreportage met weergave van de bestaande toestand van de te renoveren onderdelen en 3) indien van toepassing een akkoord van de mede-eigenaars.

Bevoegd personeelslid

Het college duidt een personeelslid aan van de gemeente of van een andere gemeente dat wordt belast met de uitvoering van dit reglement.

Opmaak en beheer inventaris en register

§1. Er wordt een inventaris ongeschikte en onbewoonbare woningen opgemaakt en beheerd door de gewestelijke inventarisbeheerder overeenkomstig de bepalingen van Boek 3, deel 5, Titel 2 'Inventaris van ongeschikte en onbewoonbare woningen' van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

§2. Er wordt een register onveilige gebouwen opgemaakt en beheerd door het bevoegd personeelslid. Dit register bevat minstens de volgende gegevens:

• adres van het pand,
• kadastrale gegevens,
• identiteit en adres van de zakelijk gerechtigde,
• nummer en datum van het besluit van de burgemeester,
• eventueel beroep tegen de opname en de beslissing hierover,
• eventuele aanvraag tot schrapping en beslissing hierover,
• eventueel beroep tegen weigering aanvraag schrapping en de beslissing hierover,
• eventuele aanvraag tot vrijstelling van de heffing en de beslissing hierover,
• eventueel beroep tegen weigering aanvraag vrijstelling en de beslissing hierover,
• eventuele overdrachten van het zakelijk recht van de panden opgenomen in het register

Opname in de inventaris en het register

§1. De inventarisatie van ongeschikte en onbewoonbare woningen gebeurt door de gewestelijke inventarisbeheerder overeenkomstig de bepalingen van Boek 3, deel 5, Titel 2 'Inventaris van ongeschikte en onbewoonbare woningen' van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

§2. De registratie van onveilige gebouwen gebeurt op datum van het respectieve besluit van de burgemeester. Iedere zakelijk gerechtigde krijgt per aangetekende zending een kennisgeving met een afschrift van de registratie. Wanneer de vaststelling onveiligheid niet werd betwist (zie Artikel 7), dan worden de gebouwen opgenomen in het register onveilige gebouwen op de datum van het genoemde besluit.

Samen voorkomen in inventaris en registers 

Woningen of gebouwen kunnen voorkomen in verschillende registers en/of in de inventaris.

Gelet op art. 2.19  van de Vlaamse Codex Wonen van 2021 kunnen woningen die door het Vlaamse Gewest geïnventariseerd zijn als ongeschikt of onbewoonbaar, eveneens worden opgenomen in het gemeentelijk register van verwaarloosde gebouwen en woningen, en omgekeerd. Gelet op art. 2.13 van de Vlaamse Codex Wonen van 2021 worden woningen die door het Vlaamse Gewest geïnventariseerd zijn als ongeschikt of onbewoonbaar, niet opgenomen in het leegstandsregister.

Gebouwen die geregistreerd zijn als onveilig, kunnen eveneens worden opgenomen in het gemeentelijk register van verwaarloosde gebouwen en woningen, en omgekeerd. Gebouwen die geregistreerd zijn als onveilig, worden niet opgenomen in het leegstandsregister.

Schrapping

§1. De schrapping van ongeschikte en onbewoonbare woningen gebeurt door de gewestelijke inventarisbeheerder overeenkomstig de bepalingen van Boek 3, deel 5, Titel 2 'Inventaris van ongeschikte en onbewoonbare woningen' van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

§2.De gebouwen waarvoor door de burgemeester ter vrijwaring van de openbare veiligheid saneringswerken of –maatregelen werden opgelegd of een woonverbod of een bevel tot sloop is uitgesproken, worden geschrapt op datum van de opheffing van het besluit van de burgemeester.

Beroep tegen beslissing tot opname en beroep tegen de weigering van een aanvraag schrapping

De opname op de inventaris ‘ongeschikte en onbewoonbare woningen’ of het register ‘onveilige gebouwen’ of de weigering van een aanvraag schrapping, kan niet in het kader van dit reglement inhoudelijk betwist worden, behoudens een fiscaal beroep bedoeld in artikel 15. De inhoudelijke betwisting is niet mogelijk aangezien de beroepsprocedure tegen een ongeschikt- en/of onbewoonbaar- of onveiligverklaring wordt behandeld door de bevoegde Vlaamse minister of door de bevoegde rechtbank.

Belastbare grondslag 

§1. Met ingang van 1 januari 2022 en voor een periode eindigend op 31 december 2025 wordt er een jaarlijkse gemeentebelasting gevestigd op de woningen en gebouwen die gedurende minstens twaalf opeenvolgende maanden zijn opgenomen in de inventaris ‘ongeschikte en onbewoonbare woningen’ of het register ‘onveilige gebouwen’.

§2. De belasting voor een ongeschikte en / of onbewoonbare woning of een onveilig gebouw is voor het eerst verschuldigd vanaf het ogenblik dat die woning of dat gebouw gedurende twaalf opeenvolgende maanden is opgenomen in de inventaris ‘ongeschikte en onbewoonbare woningen’ of, voor woningen die bij de inwerkingtreding van dit reglement reeds op de inventaris ‘ongeschikte en onbewoonbare woningen’ waren opgenomen, bij de eerstvolgende verjaardag van de datum waarop een woning in de inventaris is opgenomen.

Zolang de ongeschikte en / of onbewoonbare woning niet uit de inventaris ‘ongeschikte en onbewoonbare woningen’ is geschrapt, is de belasting van het aanslagjaar verschuldigd op het ogenblik dat een nieuwe termijn van twaalf maanden verstrijkt.

§3. De belasting voor een onveilig gebouw is voor het eerst verschuldigd vanaf het ogenblik dat dat gebouw gedurende twaalf opeenvolgende maanden is opgenomen in het register ‘onveilige gebouwen’.

Belastingplichtige

§1. De belasting is verschuldigd door de zakelijk gerechtigde betreffende de ongeschikte en/of onbewoonbare woning of het onveilig gebouw op het ogenblik dat de belasting van het aanslagjaar verschuldigd wordt.

§2. Ingeval van meerdere zakelijk gerechtigden zijn deze hoofdelijk aansprakelijk voor de betaling van de totale belastingschuld.

§3. De overdrager van het zakelijk recht moet de verkrijger ervan uiterlijk op het ogenblik van de overdracht van het zakelijk recht in kennis stellen van de opname van de woning of het gebouw in de inventaris ‘ongeschikte en onbewoonbare woningen’ of het register ‘onveilige gebouwen’. Deze kennisgeving kan vervangen worden door een vermelding in de notariële akte.

Degene die het zakelijk recht overdraagt, is tevens verplicht om binnen de maand na het verlijden van de notariële akte, per beveiligde zending aan het bevoegd personeelslid een kopie van de notariële akte over te maken. Deze kopie bevat minstens volgende gegevens:

• naam en adres van de verkrijger van het zakelijk recht en zijn eigendomsaandeel,
• datum van de akte, naam en standsplaats van de notaris,
• nauwkeurige aanduiding van de overgedragen woning of het gebouw.

Hij kan de instrumenterende ambtenaar vragen om dit in zijn plaats te doen.

§4. De verplichtingen vermeld in § 3 ontslaat de instrumenterend ambtenaar die belast is met de overdracht niet van de verplichting de verkrijger van het zakelijk recht en de gewestelijke inventarisbeheerder in kennis te stellen van de overdracht van een woning opgenomen in de inventaris ‘ongeschikte en onbewoonbare woningen’, op de wijze bedoeld in art. 3.22 van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

Berekening van de belasting

§1. De basisbelasting bedraagt:

• 1.250,00 EUR voor een gebouw of woning. Indien een gebouw een of meerdere woningen bevat, is zowel het gebouw als de woning(en) belastbaar.

§2. Het bedrag van de belasting is gelijk aan het resultaat van de volgende formule: het bedrag van de basisbelasting vermeld onder §1 vermenigvuldigd met (x+1), waarbij x gelijk is aan het aantal periodes van 12 maanden dat de woning en/of het gebouw zonder onderbreking opgenomen is in de inventaris ‘ongeschikte en onbewoonbare woningen’ of het register ‘onveilige gebouwen’.

x mag niet meer bedragen dan 4.

§3. Indien een gebouw of woning is opgenomen in verschillende registers en / of in de inventaris ‘ongeschikt en onbewoonbare woningen’ is de voormelde belasting verschuldigd per afzonderlijke opname in een inventaris of register.

Aanvraag vrijstellingen

§1. Een vrijstelling van de heffing kan aangevraagd worden door middel van een daartoe bestemd aanvraagformulier.

§2. Bij opname in de inventaris ‘ongeschikte en onbewoonbare woningen’ of het register ‘onveilige gebouwen’ moet de aanvraag voor vrijstelling van de heffing worden ingediend via beveiligde zending voor het verstrijken van een (bijkomende) periode van 12 maanden waarop het gebouw en/of woning zonder onderbreking opgenomen is in de inventaris ‘ongeschikte en onbewoonbare woningen’ of het register ‘onveilige gebouwen’.

§3. De zakelijk gerechtigde die gebruik wenst te maken van een vrijstelling zoals beschreven in artikel 12 dient zelf hiervoor de nodige bewijsstukken voor te leggen aan het bevoegd personeelslid.

§4. Onverminderd § 1 tot en met 3, kan het bevoegd personeelslid vrijstellingen ambtshalve toekennen, maar enkel voor zover het bevoegd personeelslid in het bezit is van afdoende bewijskrachtige gegevens.

§5. Het al dan niet toekennen van een vrijstelling kan worden voorafgegaan door een controle van de administratie ter plaatse met het oog op een feitenonderzoek. De vrijstelling wordt geacht geweigerd te zijn als de toegang tot een pand geweigerd of verhinderd wordt voor het feitenonderzoek.

Vrijstellingen

§1. Van de heffing op ongeschikte en onbewoonbare woningen en onveilige gebouwen zijn vrijgesteld:

1. De belastingplichtige waarvan de woning de enige woning in zijn bezit is en op voorwaarde dat deze woning ook door de belastingplichtige zelf effectief bewoond wordt als hoofdverblijfplaats. De vrijstelling kan bekomen worden voor woningen die ongeschikt werden verklaard, maar niet voor woningen waarin een ontruiming van de woningen is opgelegd via een besluit tot ‘ongeschikt- en onbewoonbaarverklaring’ of ‘onbewoonbaarverklaring’.
2. De belastingplichtige waarvan de handelingsbekwaamheid beperkt werd ingevolge een gerechtelijke beslissing. De vrijstelling geldt voor een periode die duurt tot 2 jaar na het opheffen van de gerechtelijke beslissing tot beperking van de handelsbekwaamheid.
   De maximale duur van de vrijstelling wordt evenwel beperkt tot vijf jaar.
3. De belastingplichtige die minder dan twee jaar houder is van het zakelijk recht van de woning en /of het gebouw wordt vrijgesteld van belasting gedurende een periode van 2 jaar vanaf het moment van overdracht van het zakelijk recht.

§2. Een vrijstelling wordt verleend indien:

1. De woning of het gebouw gelegen is binnen de grenzen van een door de bevoegde overheid goedgekeurd onteigeningsplan.
2. De woning of het gebouw geen voorwerp meer kan uitmaken van een omgevingsvergunning omdat een voorlopig of definitief onteigeningsplan is vastgesteld.
3. De woningen en/of gebouwen die krachtens het decreet van 12 juli 2013 betreffende het Onroerend Erfgoed zijn beschermd als monument en waarvoor bij de bevoegde overheid een ontvankelijk verklaard onderzoeks- of erfgoedpremiedossier is ingediend, gedurende de termijn van behandeling of waarvoor de bevoegde overheid attesteert dat het monument in de bestaande toestand bewaard mag blijven. De maximale duur van de vrijstelling wordt beperkt tot 5 jaar.
4. De woning of het gebouw vernield of beschadigd werd ten gevolge van een plotse ramp, met dien verstande dat deze vrijstelling slechts geldt gedurende een periode van drie jaar volgend op de datum van de vernieling of beschadiging. Een ramp is een gebeurtenis die zich voordoet buiten de wil van de houder van zakelijk recht en waardoor de schade dermate is dat het gebruik onmogelijk is.
5. De woningen en/of gebouwen waarvan het effectief gebruik onmogelijk is omwille van een verzegeling in het kader van een strafrechtelijk onderzoek of omwille van een van een gerechtelijke procedure, vanaf het begin van de onmogelijkheid tot effectief gebruik tot twee jaar na het einde van de onmogelijkheid. Bij deze aanvraag moeten stukken zijn gevoegd op basis waarvan de stand van zaken van het strafrechtelijk onderzoek of de gerechtelijke procedure kan worden afgeleid, en waaruit blijkt dat het effectief gebruik van de woning en/of het gebouw onmogelijk is omwille van deze procedure.
6. a) De woning of het gebouw gerenoveerd wordt blijkens een niet vervallen omgevingsvergunning voor stabiliteitswerken en eventueel sloopwerkzaamheden, met dien verstande dat deze vrijstelling slechts geldt gedurende een termijn van drie jaar volgend op het uitvoerbaar worden van de omgevingsvergunning.
   Indien de omgevingsvergunning enkel betrekking heeft op sloopwerkzaamheden, geldt deze vrijstelling slecht voor één jaar volgend op het uitvoerbaar worden van de omgevingsvergunning. Deze vrijstelling kan slechts eenmaal toegekend worden voor dezelfde woning of hetzelfde gebouw.
   b) Het gaat om renovatiewerken waarvoor geen omgevingsvergunning vereist is, kan de houder van het zakelijk recht vrijgesteld worden gedurende een termijn van maximaal drie jaar aan de hand van een renovatienota zoals bedoeld in Artikel 1, lid 11 van dit reglement. Deze vrijstelling wordt verleend op voorwaarde dat de problematische situatie ten gronde wordt aangepakt en voor zover de renovatie ook effectief gericht is op het volledig wegwerken van de vastgestelde gebreken. Daarnaast dienen de werken ook effectief uitgevoerd te worden. Daarom wordt de vrijstelling verleend in twee schijven van respectievelijk één en maximaal twee jaar.
   De eerste schijf van één jaar gaat in op datum van ontvangst van de schriftelijke bevestiging van de volledige renovatienota.
   De aanvraag van de tweede schijf van twee jaar moet gebeuren via een schriftelijke en gemotiveerde vraag aan het bevoegd personeelslid. In deze gemotiveerde vraag wordt een gedetailleerde stand van zaken van de werken opgenomen. Deze stand van zaken wordt onder andere aangetoond aan de hand van foto’s.
   De aanvraag van de tweede schijf moet ingediend worden voor de eerste schijf verstrijkt. Om voor de tweede schijf in aanmerking te komen, moet uit de stand van zaken blijken dat de werken gestart zijn. De toekenning van de tweede schijf kan worden voorafgegaan door een plaatsbezoek van het bevoegd personeelslid ter controle. Indien blijkt uit de stand van zaken of uit het verslag van het plaatsbezoek dat de werken nog niet zijn gestart, dan wordt de tweede schijf geweigerd.
   Indien een plaatsbezoek tot vaststelling van de voortgang van de werken wordt geweigerd of indien aan het bevoegd personeelslid geen toegang wordt verleend tot de woning en/of het gebouw, dan wordt de toekenning van een tweede schijf geweigerd.
   Renovatiewerken die enkel betrekking hebben op de sloop van een woning of gebouw en waarvoor geen omgevingsvergunning vereist is, geven geen aanleiding tot vrijstelling.
7. De woning of het gebouw het voorwerp uitmaakt van een overeenkomst met het oog op renovatie-, verbeterings- of aanpassingswerkzaamheden in de zin van artikel 3.30 §2 van de Vlaamse Codex Wonen van 2021. 
8. De woning of het gebouw het voorwerp uitmaakt van een door de gemeente, het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn of een sociale woonorganisatie verkregen sociaal beheersrecht, overeenkomstig artikel 5.82 van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

§3. Uitsluitend de in het reglement opgesomde vrijstellingen worden toegepast.

Beroepsprocedure vrijstellingen

§1. Er kan beroep worden ingesteld tegen de weigering van een aanvraag tot vrijstelling.

§2. Dit beroep kan ingesteld worden bij het college van burgemeester en schepenen binnen een termijn 30 dagen na ontvangst van de beslissing waartegen men beroep wil instellen.

Een beroep wordt per beveiligde zending overgemaakt en bevat minimaal de volgende gegevens:

1. de identiteit en het adres van de indiener,
2. de aanwijzing van de administratieve akte en van het gebouw of de woning waarop het beroep betrekking heeft,
3. een of meer bewijsstukken die de grond van het beroep staven.

§3. Als het beroep ingediend wordt door een persoon die optreedt namens de zakelijk gerechtigde, voegt hij bij het dossier een schriftelijke machtiging tot vertegenwoordiging, tenzij hij optreedt als raadsman die ingeschreven is aan de balie als advocaat of advocaat-stagiair.

§4. De indiener voegt bij het beroep de overtuigingsstukken die hij nodig acht.

§5. Zolang de indieningstermijn van dertig dagen niet verstreken is, kan een vervangend beroep ingediend worden, waarbij het eerdere beroep als ingetrokken wordt beschouwd.

§6. Het college van burgemeester en schepenen registreert elk inkomend beroep in het register van verwaarloosde woningen en gebouwen en meldt de ontvangst ervan aan de indiener van het beroep.

Het college van burgemeester en schepenen heeft 90 dagen tijd om het beroep te behandelen. Het college van burgemeester en schepenen toetst de ontvankelijkheid van het beroep. Het beroep is enkel onontvankelijk in één van de volgende gevallen:

• het beroep is te laat ingediend,
• het beroep gaat niet uit van de zakelijk gerechtigde, of van een persoon zoals vermeld in Artikel 13, §3 van dit reglement,
• het beroep is niet ondertekend,           
• het beroep is niet per beveiligde zending ingediend.

§7. Als het college van burgemeester en schepenen vaststelt dat het beroep onontvankelijk is, deelt ze dat aan de indiener mee met de vermelding dat de procedure als afgehandeld beschouwd wordt.

§8. Het college van burgemeester en schepenen onderzoekt de gegrondheid van de ontvankelijke beroepen op stukken als de feiten vatbaar zijn voor directe eenvoudige vaststelling of met een feitenonderzoek, dat uitgevoerd wordt door het bevoegd personeelslid. Het beroep wordt geacht ongegrond te zijn als de toegang tot een pand geweigerd of verhinderd wordt voor het feitenonderzoek.

Invordering 

De belasting wordt ingevorderd door middel van een kohier dat vastgesteld en uitvoerbaar verklaard wordt door het college van burgemeester en schepenen.

Bezwaar 

§1. De belastingplichtige kan bezwaar indienen tegen deze belasting bij het college van burgemeester en schepenen. Het bezwaarschrift moet schriftelijk worden ingediend, ondertekend en gemotiveerd zijn.

Deze indiening moet, op straffe van verval, gebeuren binnen een termijn van drie maanden te rekenen vanaf de derde werkdag volgend op de datum van verzending van het aanslagbiljet. Van het bezwaarschrift wordt een ontvangstmelding afgegeven, binnen vijftien dagen na de indiening ervan.

§2. Het bezwaarschrift wordt behandeld in overeenstemming met het decreet van 30 mei 2008 betreffende de vestiging, invordering en de geschillenprocedure van provincie- en gemeentebelasting.

Slotbepalingen 

Het decreet van 30 mei 2008 betreffende de vestiging, de invordering en de geschillenprocedure van provincie- en gemeentebelastingen en latere wijzigingen zijn van toepassing op dit reglement.

Toezending toezichthoudende overheid 

Dit reglement wordt aan de toezichthoudende overheid toegezonden.